Context en onderzoek
In 1969 maakte de jonge Duitse kunststudent Anselm Kiefer een reeks foto’s van zichzelf terwijl hij de Hitlergroet bracht. De beelden leggen de gevoeligheid van een beladen symbool uit de wereldgeschiedenis bloot, raken een open zenuw in het collectieve geheugen. Het zegt veel over hoe beelden in hun context functioneren, of zelfs bestaan bij gratie van een context. Conceptueel gevoel voor die context en kennis daarvan is essentieel gebleken in het oeuvre van Kiefer. Maar als contexten versmelten, hoe functioneert het beeld dan nog, of hoe plaatst de kunstenaar zijn beeld? Interessant in dit verband is de beeldlezing Toppled van kunstenaar Florian Göttke, een reeks van honderden internetfoto’s van de onttroonde Saddam. Als samengestelde reeks leggen ze dingen bloot over de oorlog in Irak waar een gewone fotojournalist nooit toe gekomen was. Hier vormt zich een documentaire door selectie van een beeldonderzoeker. Context is daarbij soms zelfs belangrijker dan de eventuele kwaliteit van de foto. Kun je zelfs stellen dat zonder context geen beeld kan bestaan? En zonder scherp onderzoek naar context geen beeldselectie? Denk aan hoe een politieke cartoon functioneert, aan objecten of affiches in de publieke ruimte, aan beeldmateriaal dat circuleert op internet. En naast die context van vertoning moet de beeldenmaker van vandaag ook rekening houden met artistieke, maatschappelijke en politieke contexten. Tot hoeveel verschillende contexten kan een hedendaags kunstenaar of ontwerper zich eigenlijk verhouden? En: welke rol moet onderzoek daarin spelen?
Abonneren op:
Posts (Atom)